با قطعات کولر ماشین خود آشنا شوید.

“گرمای تابستان را در تنها خودروی کولردار دنیا فراموش کنید!” این شعار تبلیغاتی شرکت پَکارد (Packard) در سال ۱۹۳۹ بود که جهان خودروسازی را متحول کرد. بعد از آن بود که نگاه ها به اتومبیل عوض شد. دیگر این اختراع کارل بنز، فقط وسیله ای برای جا به جایی سریع تر به شمار نمی آمد؛ بلکه تبدیل به کالایی پر زرق و برق شد که سرنشینانش را با آسودگی خاطر به مقصد می رساند.
از آن زمان تا کنون سیستم تهویه خودروها تغییرات فراوانی کرده و دیگر داشتن کولر، برای اتومبیل ها آپشن لوکسی تلقی نمی شود. امروزه همه خودروهای تولیدی در دنیا، مجهز به کولر هستند.

حتی تصور اتومبیل بدون کولر در گرمای تابستان، برای خیلی از ما غیر ممکن است. در اهمیت کولر خودرو همین بس که ترکیب وصفی «کولر روشن»، جزیی جدایی ناپذیر از آگهی های خرید و فروش خودرو، در کشور ما می باشد! البته هزینه زیاد تعمیرات قطعات کولر در این موضوع بی تاثیر نیست.
بنابراین برای استفاده دائمی از خنکای مطبوع کولر و همچنین پیشگیری از هزینه های گزاف تعویض و تعمیر قطعات،  لازم است هر راننده ای با سیستم و اجزای کولر خودرو، آشنایی داشته باشد. ما در این مقاله قصد داریم شما مخاطبان پین ورکی را با این اجزا آشنا کنیم. مثل همیشه با بیانی ساده و قابل فهم برای همه. با ما باشید تا اجزا و قطعات کولر خودروی خود را بهتر بشناسید.

قطعات کولر خودرو خود را بشناسید؛

اگر صاحب خودرو هستید و یا به تازگی قصد دارید خودرویی را خریداری کنید، لازم است آشنایی مختصری با کولر خودرو و اجزای تشکیل دهنده آن داشته باشید تا در مواقع ضروری عیب کولر اتومبیل خود را تشخیص داده و حتی اقدام به تعمیر آن نمایید زیرا عدم عملکرد صحیح هر یک از این قطعات کولر خودرو، باعث بروز مشکل در سیستم ماشین شده و آن را با مشکل مواجه خواهد کرد.

۱٫ کمپرسور کولر 

مهمترین بخش در قطعات سیستم کولر خودرو، بدون شک همین کمپرسور است. وظیفه کمپرسور کولر رساندن گاز خنک کننده کولر(مبرد) به صورت متراکم و فشرده شده به کندانسور مى باشد. نیروی انتقال گاز خنک کننده را تسمه دینام موتور تأمین می کند.

کمپرسور با گرداندن گاز در قسمت ‌های مختلف سیستم، شبیه به قلب کولر خودرو عمل کرده و گاز مبرد را از اواپراتور به داخل کندانسور، سپس به کپسول خشک‌ کننده و مجدداً به داخل اواپراتور هدایت می ‌کند.

کمپرسورهایی که در خودروها به کار می‌روند، باید از نظر وزن و حجم با قدرت موتور تناسب داشته باشند، تا هنگام نصب به راحتی در محل مورد نظر قرار گرفته و بار اضافی به موتور اتومبیل تحمیل نکنند.

۲٫ کندانسور کولر 

کندانسور، همان رادیاتور کولر خودرو است که وظیفه آن تبادل حرارتى است. به عبارت دیگر این رادیاتور، گرمای اواپراتور را جذب کرده و به بیرون از کابین خودرو انتقال مى دهد تا گاز مایع شده توسط اواپراتور، خنک شود.

۳٫ اپراتور کولر 

این قطعه وظیفه تبخیر آب را بر عهده دارد و باعث ایجاد برودت در کابین و کاهش رطوبت آن می‌شود.

جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی کولر با عبور از سطح کویل اواپراتور، برودت پدید آمده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌های هدایت هوا، به داخل کابین اتومبیل انتقال می‌دهد. عمل ایجاد برودت توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین گشته و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می‌گردد.

به یاد داشته باشید که سیستم کولر خودرو دارای دو سوئیچ کنترلی است. یکی از آن‌ها زمانی که فشار گاز کم یا زیاد باشد، کمپرسور را از مدار خارج نموده و دیگری از ایجاد یخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگیری می‌نماید.
عدم کارکرد مناسب هریک از این دو سوئیچ می‌تواند باعث از کار افتادن کل سیستم تهویه مطبوع ماشین گردد.

۴. شیر انبساط کولر خودرو 

این شیر تعیین کننده میزان صحیح گاز وارد شونده از کندانسور به داخل اواپراتور مى باشد. همچنین این قطعه فشار مبرد را به‌ طور ناگهانی کاهش داده و هنگامی ‌که کمپرسور شروع به کار می‌نماید، مبرد مایع را با عبور از فیلتر، به گاز پر فشار تبدیل می‌کند. در واقع شیر انبساط، برقرار کننده تعادل میان بار گرما و خنک کنندگی بهینه اواپراتور می ‌باشد.

۵. فن الکتریکی کولر خودرو 

این قطعه وظیفه چرخش هوا در فضای کابین را برعهده دارد و از این طریق در خنک شدن فضا، نقشی اساسی ایفا می‌کند. فن دارای چند حالت می باشد که با دکمه های وضعیت می توان آن را کنترل کرد.

یعنی شدت آن را کاهش و یا افزایش داد. همچنین در بعضی حالات، فن کندانسور کولر خودرو توسط یک سوئیچ حرارتی(ترمیستور) کنترل می‌شود.
بدین ‌صورت که با فن موتور هم‌زمان روشن و خاموش می شود و درواقع تابعی از شرایط حرارتی موتور است.

۶. کپسول خشک کننده (رسیور درایر) 

کپسول خشک کننده، منبع ذخیره کننده گاز مبرد مى باشد. این قطعه میان اواپراتور و کندانسور قرار گرفته و وظیفه جذب رطوبت و تصفیه گاز کولر خودرو را بر عهده دارد. قطع کردن جریان برق کمپرسور هنگامى که فشار گاز خنک کننده بیشتر (و یا کمتر) از حد معمول می شود، کاربرد مهم دیگر این کپسول است.

قطعه ای به نام مانوستات این قطعى جریان برق را انجام مى دهد. در برخی سیستم ها به جای رسیور درایر از اکومولاتور استفاده می شود که کاربردی مشابه دارد.

۷٫ سیم کشی سیستم کولر خودرو 

وظیفه انتقال فرمانهای اجزای مرتبط با مجموعه کولر خودرو و نیز برق رسانی به این اجزا، بر عهده مجموعه سیم کشى  کولر می‌باشد.
لازم به ذکر است در خودرو های جدید معمولاً تمام فرمان‌ها توسط ECU (کامپیوتر خودرو) انتقال داده می‌شوند.

۸٫ وظیفه شلنگ‌‌ها و لوله‌ها در سیستم کولر خودرو 

وظیفه ایجاد ارتباط بین اجزاى مختلف سیستم تهویه مطبوع خودرو، بر عهده شلنگ ها مى باشد. به‌ گونه‌ای که قطعات سیستم بتوانند در همه شرایط ، کارکرد ایده آل خود را داشته باشند. این شلنگ‌ها به دلیل شرایط کاری خاص، باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی ساخته شوند.

لایه داخلی شلنگ  از نفوذ مایع خنک‌کننده جلوگیری می‌کند و ثبات فیزیکی و شیمیایی بسیار خوبی دارد . لایه میانی شلنگ از الیاف منسوج تشکیل شده که باعث افزایش مقاومت شلنگ مى شود. لایه بیرونی هم از موادی با مقاومت بالا در برابر عدم نفوذ رطوبت ساخته شده است.

اتصالاتی که در اجزاى مختلف شلنگ‌ها به کار می‌روند؛ متناسب با نحوه اتصالات اجزای شلنگ به سایر قطعات سیستم کولر خودرو، انتخاب می‌شوند که مهم‌ ترین انواع آن ، فیتینگ‌های اتصال سریع و فیتینگ‌های اورینگ دار می‌باشند. همچنین این اصل مهم را همواره باید در نظر گرفت که اتصالات باید به راحتی و به سرعت قابل وصل باشند و در عین حال، آب‌بندی خود را در تمام شرایط کاری، حفظ کنند.

۹٫ کلید AC

این کلید در سیستم تهویه مطبوع خودرو، وظیفه خاموش و روشن نمودن کولر را بر عهده دارد که با اشکال متفاوت در خودروهای مختلف دیده مى‌شود.

معمولاً یک LED، حالت روشن یا خاموش این کلید را نمایش می‌دهد. البته در خودروهاى به روز تر که آپشن تهویه مطبوع اتوماتیک را دارا هستند؛ این سوئیچ حذف گردیده و سیستم تهویه همراه با روشن نمودن خودرو به حالت فعال درمی‌آید و فقط باید دماى مورد نظر تنظیم گردد.

۱۰٫ گاز کولر خودرو (گاز خنک کننده) 

گاز کولر خودرو با نام شیمیایى R134، هالوکربنی است که از طریق سیستم تهویه کار می‌کند. این گاز، به طور مداوم بین فاز مایع و بخار چرخش دارد تا دمای هوای اتومبیل، تنظیم شود. به خاطر داشته باشید که این گاز اشتعال زا نبوده و دماى انجماد پایینى دارد.

براى شارژ گاز کولر خودروى خود، باید کپسول گاز خنک کننده را تهیه کرده و شلنگ مخصوص کپسول را با استفاده از رابط، از یک سر به کپسول و از سر دیگر به والف کولر اتصال داد. البته شارژ کردن گاز کولر، نیازمند تخصص بوده و توصیه مى‌شود که این کار را به متخصصین این امر، واگذار کنید.

ارزش حقیقی «کولر روشن» را بهتر درک کنید!

احتمالا بعد از خواندن این مقاله به این نتیجه رسیده‌اید که در پس پرده خنکای مطبوع کولر خودرویتان، چه مهندسی پیچیده‌ای نهفته است. چه بسا ارزش حقیقی «کولر روشن» را نیز بهتر درک کرده‌ اید.! همه این اجزا و قطعات طراحی شده‌اند تا شما با هوایی مطبوع به مقصد برسید، حتی در گرمترین روزهای سال.

حالا که با اجزا و قطعات سیستم کولر خودروی خود آشنا شدید، حتما بهتر می‌توانید از این سیستم کاربردی خودرو استفاده کنید. در هر صورت اگر بعد از خواندن این مقاله همچنان پرسش بی پاسخی در ذهنتان باقی مانده و یا به مشاوره بیشتر در این زمینه خدمات و تعمیرات خودرو نیاز داشتید، کارشناسان ما در پین ورک (pinwork) همواره آماده پاسخگویی به شما هستند. کافیست با شماره ۸۷۷۰۰۷۷۰_۰۲۱ تماس بگیرید.